સુરત સહિત 34 શહેરોમાં મલ્ટિ મોડલ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક બનશે

રજત અરોરા

નવી દિલ્હી:સરકારે રૂ.બે લાખ કરોડથી વધુના રોકાણ સાથે 34 મેગા મલ્ટિ-મોડલ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક ઊભા કરવાની યોજનાને મંજૂર કરી છે. આ પ્રોજેક્ટ્સ માટેની જમીન રાજ્ય સરકારો પાસે ઉપલબ્ધ જ છે. તેને પબ્લિક-પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશિપ (પીપીપી) ધોરણે હાથ ધરવામાં આવશે. આ 34 સ્થળો રોડ ફ્રેઇટ મૂવમેન્ટમાં 50 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. તેને પ્રથમ તબક્કામાં મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક તરીકે વિકસાવવા પસંદ કરવામાં આવ્યા છે. આ પાર્ક વિજયવાડા, ચેન્નાઈ, નાગપુર, બેંગલુરુ, સુરત, હૈદરાબાદ અને ગુવાહાટીમાં સ્થાપવામાં આવશે.

પ્રોજેક્ટ્સને પાર પાડવા માટે રાજ્ય સરકાર, કેન્દ્ર સરકાર તથા ખાનગી કંપનીઓ વચ્ચે એક એસપીવીની રચના કરવામાં આવશે. આ પાર્ક્સ ખાનગી કંપનીઓને ભાડાથી જમીન ફાળવશે જેઓ કેન્દ્રીય રીતે તેમની કામગીરી કરી શકે તથા વેરહાઉસનો ખર્ચ બચાવી શકે.

રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઈવે મિનિસ્ટર નીતિન ગડકરીએ જણાવ્યું હતું કે લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક ફ્રેઇટ એગ્રેગેશન તથા ડિસ્ટ્રિબ્યુશન હબ તરીકે કામ કરશે તથા વધારે મોટા કદના ટ્રક્સ, રેલ તથા વોટરવેય્ઝ પર હબ વચ્ચે ફ્રેઇટ મૂવમેન્ટ શક્ય બનાવશે. તે માલસામાનની હેરફેરના ખર્ચમાં ઘટાડો કરશે.

રોડ મંત્રાલયે જોઇન્ટ મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક પોલિસી રજૂ કરવા 36 વિવિધ સરકારી ખાતા સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે જેમાં વિવિધ બંદરો, રાજ્ય સરકારો, ટ્રાન્સપોર્ટ કોર્પોરેશન્સ, રેલવે તથા ઉડ્ડયન મંત્રાલયનો સમાવેશ થાય છે.

ગડકરીએ જણાવ્યું હતું કે, અમારી પાસે હવે લોજિસ્ટિક નીતિ છે જેનો ઉદ્દેશ હાઈવે નેટવર્ક પર ફ્રેઇટ ટ્રાન્સપોર્ટેશનની હેરફેરમાં વધારો કરવાનો તથા લોજિસ્ટિક ખર્ચને ઘટાડીને લગભગ અડધો કરવાનો છે. અમે એવી પણ ભલામણ કરી રહ્યા છીએ કે લોજિસ્ટિક્સ પાર્કને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સ્ટેટસ આપવામાં આવે તથા તેના માટે ઓટોમેટિક રૂટ હેઠળ 100 ટકા સુધીની એફડીઆઇની મંજૂરી આપવામાં આવે.

ગડકરીએ જણાવ્યું હતું કે, તેઓ વિવિધ વૈશ્વિક કંપનીઓ સાથે સંપર્કમાં છે જેઓ બાંધકામ ક્ષેત્રમાં કામ કરે છે તથા લોજિસ્ટિક ખર્ચને જાળવે છે. ગ્લોબલ પીઇ ખેલાડીઓ, પેન્શન ફંડ્સે પાછલા બે વર્ષ દરમિયાન જ ભારતના વેરહાઉસિંગ બિઝનેસમાં 1.5 અબજ ડોલરનું રોકાણ કરી પણ દીધું છે.

તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ભારત પર ઊંચા લોજિસ્ટિક્સ ખર્ચનું ભારણ છે, અન્ય મોટાં રાષ્ટ્રો કે જ્યાં લોજિસ્ટિક ખર્ચ ગૂડ્ઝના મૂલ્યના આશરે 6-8 ટકા હોય છે તેની સરખામણીએ આપણો ખર્ચ આશરે 15 ટકા છે. વેરહાઉસિસના યોગ્ય ઉપયોગના કારણે લોજિસ્ટિક્સ ખર્ચમાં 15-20 ટકાનો ઘટાડો થવાની અપેક્ષા છે. ચીનની સાથે સરખામણી કરીએ તો ભારતમાં એક કન્ટેનરની નિકાસ કે આયાત કરવા માટેનો સરેરાશ ખર્ચ ચીનની સરખામણીએ આશરે 72 ટકા ઊંચો હોય છે.