બિટકોઈન જેવી ક્રિપ્ટોકરન્સી પર લાગશે પ્રતિબંધ, સરકાર લાવશે પોતાની ડિજિટલ કરન્સી

ડિજિટલ કરન્સી એટલે કે ક્રિપ્ટોકરન્સીના રૂપમાં સમગ્ર વિશ્વમાં બિટકોઈન ધૂમ મચાવી રહ્યો છે. જોકે, કેન્દ્ર સરકાર દેશમાં બિટકોઈન અને અન્ય ક્રિપ્ટોકરન્સી પર પ્રતિબંધ લગાવવા જઈ રહી છે. બજેટ સત્રમાં ક્રિપ્ટોકરન્સી પર પ્રતિબંધ સંબંધિત એક બિલને રજૂ કરવામાં આવ્યું છે. સરકાર આ સત્રમાં બિલને પાસ કરાવી બિટકોઈન સહિત અન્ય ક્રિપ્ટોકરન્સી પર પ્રતિબંધ મૂકી દેશે. જોકે, બીજી તરફ સરકાર પોતાની ડિજિટલ કરન્સી લાવવાનું વિચારી રહી છે.

શુક્રવારે શરૂ થયેલા બજેટ સત્રમાં સરકારે ભારતમાં તમામ પ્રાઈવેટ ક્રિપ્ટોકરન્સી જેવી કે બિટકોઈન, ઈથર, રિપલ અને અન્ય આવી ક્રિપ્ટોકરન્સી પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે એક બિલ રજૂ કર્યું છે. બિલમાં સત્તાવાર ડિજિટલ કરન્સીનું માળખુ તૈયાર કરવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. એટલે કે સરકાર પોતાની ક્રિપ્ટોકરન્સી લાવવા માટે કાયદાકિય રસ્તો બનાવી રહી છે. અગાઉ 25 જાન્યુઆરીએ રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (આરબીઆઈ)ની એક બુકલેટમાં રૂપિયાના ડિજિટલ વર્ઝનનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. આરબીઆઈ તે જાણવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે કે રૂપિયાની ડિજિટલ એડિશનથી શું ફાયદો થઈ શકે છે અને તે કેટલું ઉપયોગી હશે.

કેન્દ્રીય બેંકની બુકલેટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બિટકોઈન જેવી પ્રાઈવેટ ડિજિટલ કરન્સીએ તાજેતરના વર્ષોમાં લોકપ્રિયા મેળવી છે. ભારતમાં રેગ્યુલેટર્સ અને સરકારે આ કરન્સી અંગે શંકા વ્યક્ત કરી છે અને તેનાથી ઊભા થનારા જોખમો અંગે શંકાશીલ છે. તેમ છતાં આરબીઆઈ તેની સંભાવના અંગે તપાસ કરી રહી છે. નોટમાં તે વાતનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે જો દેશમાં કરન્સીના ડિજિટલ વર્ઝનની જરૂર છે તો તેને કેવી રીતે શરૂ કરી શકાય છે. ઉલ્લેખનીય છે કે 2018મા જારી ક્રિપ્ટોકરન્સી સાથે જોડાયેલી ચૂકવણી માટે બેંક ચેનલોના ઉપયોગ પર આરબીઆઈ દ્વારા પ્રતિબંધ લગાવવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ માર્ચ 2020મા સુપ્રીમ કોર્ટે ભારતમાં ક્રિપ્ટોકરન્સીના ચલણ સામે સવાલ ઉઠાવ્યા હતા.

બે વર્ષ અગાઉ પણ તૈયાર થયું હતું બિલ
2019મા ક્રિપ્ટોકરન્સી પર એક સરકારી બિલમાં કથિત રીતે ક્રિપ્ટોકરન્સી પર પ્રતિબંધ લગાવવા અને બારતમાં તેના ઉપયોગને ગુનો ગણવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. તેને સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવ્યું ન હતું. ગત એક વર્ષમાં ભારતમાં ક્રિપ્ટોકરન્સીના રોકાણકારોની સંખ્યા અને ટ્રેડિંગ વોલ્યુમમાં ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો. CoinDCX અને Coinswitch Kuber જેવા ક્રિપ્ટોકરન્સી એક્સચેન્જે ફંડ પણ એકઠું કર્યું છે. હવે આ નવા બિલથી દેશમાં ક્રિપ્ટોકરન્સીના બિઝનેસનો અંત આવી શકે છે.