સેબીએ કોમોડિટી એક્સચેન્જ માટે IPF ધોરણો જાહેર કર્યા

શેરબજાર નિયમનકારી સંસ્થા સેબીએ કોમોડિટી માર્કેટને વધુ મજબૂત બનાવવાના ઉદ્દેશથી ઈન્વેસ્ટર પ્રોટેક્શન ફંડ (IPF) અંગે વિસ્તૃત માળખું જાહેર કર્યું છે જે અંતર્ગત રોકાણકારોમાં શિક્ષણ અને જાગૃકતા લાવવાના કાર્યક્રમો હાથ ધરાશે. આઈપીએની માર્ગદર્શિકા અને ફંડમાં યોગદાન તેમજ દાવા અંગે સેબીએ એક્સચેન્જોને જણાવ્યું હતું કે, એક્સચેન્જ દ્વારા રચાયેલું આઈપીએફ તેમના વ્યક્તિગત ભંડોળ કરતા જુદું હોય તે સુનિશ્ચિત કરવું પડશે તેમજ એક્સચેન્જીની જવાબદારીમાંથી આઈપીએફ મુક્ત રહેશે.

ડિલિવરી ડિફોલ્ટ સંબંધિત પેનલ્ટી સહિત સેટલમેન્ટના દંડને બાદ કરતા એક્સચેન્જ દ્વારા લદાયેલ અને વસુલ કરાયેલ તમામ દંડ આઈપીએફનો હિસ્સો ગણાશે. કોમોડિટી એક્સચેન્જે બ્રોકર્સના ટર્નઓવર પર વસુલેલી એક ટકા ફી અથવા રૂ.૨૫ લાખ બન્નેમાંથી જે ઓછું હશે તે પણ આઈપીએફમાં જમા થશે. ગત વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં વાયદા બજાર પંચનું સેબીમાં મર્જર થતા કોમોડિટી એક્સચેન્જનું નિયમન પણ સેબી કરી રહી છે.

સેબીના મતે આઈપીએફનો વહીવટ વિશેષ ટ્રસ્ટ હસ્તક થશે. આ ટ્રસ્ટમાં એક્સચેન્જના એમડી અને સીઈઓ તેમજ એક સ્વતંત્ર ડિરેક્ટર એમ ટોચના બે અધિકારીઓ રહેશે. ટ્રસ્ટમાં સ્થાન મેળવનાર અધિકારીઓના નામ એક્સચેન્જોએ આપવાના રહેશે જેની અંતિમ મંજૂરી સેબી પાસેથી લેવાની રહેશે. નવા હિસાબી ધોરણો અંતર્ગત એક્સચેન્જોએ તેમના નાણાકીય હિસાબોમાં આઈપીએફ ટ્રસ્ટને રિલેટેડ પાર્ટી દર્શાવવાની રહેશે તેમજ સંબંધિત એક્સચેન્જ અને આઈપીએફ વચ્ચે થયેલા વ્યવહારોની વિસ્તૃત વિગતો પણ દર્શાવી પડશે. ક્લેઈમના મુદ્દે એક્સચેન્જીસે ડિફોલ્ટર સભ્ય સામે વાંઘો રજૂ કરવા ૯૦ દિવસના ગાળામાં કાયદેસર દાવેદારોને આમંત્રિત કરતી નોટિસ પ્રસિદ્ધ કરવી પડશે. નિયત સમયગાળામાં મળેલી અરજીઓને જ આઈપીએફમાંથી વળતર આપવા યોગ્ય ગણવામાં આવશે તેમ સેબીએ જણાવ્યું હતું.