એપશહેર

એપીજે અબ્દુલ કલામની રાષ્ટ્રપતિ બનવા પાછળની કહાની, 'પ્લીઝ ના નહીં પાડતા' વાજપેયીનો તે ફોન કોલ

President Election 2022: રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટેના ઉમેદવારોની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. NDA તરફથી દ્રૌપદી મુર્મુ મેદાનમાં છે જ્યારે યશવંત સિંહા વિરોધ પક્ષ તરફથી મેદાનમાં છે. તેવામાં આજે આપણે દેશના એક એવા પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ જેની કીર્તિ આજે પણ તેમની અવકાશી ઉડાન જેટલી જ ઊંચી છે તેની વાત કરવાના છીએ. આજે એપીજે અબ્દુલ કલામના રાષ્ટ્રપતિ બનવા પાછળની કહાની અંગે વાત કરવાના છીએ.

Edited byMitesh Purohit | Navbharat Times 24 Jun 2022, 11:50 am

હાઈલાઈટ્સ:

  • પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ એપીજે અબ્દુલ કલામ બાળકોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય હતા

  • કલામના રાષ્ટ્રપતિ પદ સુધી પહોંચવાની કહાની પણ ઘણી રસપ્રદ હતી.

  • ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિએ તેમના અંતિમ સમય સુધી પોતાના પ્રિય શોખ ભણાવવાને ચાલુ રાખ્યું હતું.
હાઈલાઈટ ટેક્સ્ટ
I am Gujarat kalam
એક ફોન આવ્યો અને ભારતના મિસાઇલ મેન અબ્દુલ કલામના જીવનમાં નવો ટર્નિંગ પોઇન્ટ આવ્યો આ સાથે ભારતને મળ્યા સૌથી લોકપ્રિય રાષ્ટ્રપતિ.
નવી દિલ્હી: અવુલ પાકિર જૈનુલ્લાબ્દીન અબ્દુલ કલામ (એપીજે અબ્દુલ કલામ). ભારતના મિસાઈલ મેન, જેમણે પોતાના અંતિમ શ્વાસ પણ IIMના વિદ્યાર્થીઓને કંઈક શીખવતા લીધા હતા. તેમનો કેટલોક પ્રેમ મળ્યો છે તેનું એક ઉદહારણ એ પણ છે કે આપણે ત્યાં મહાત્મા ગાંધી પછી સૌથી વધુ કોઈ વ્યક્તિના નામે અવતરણો વાઈરલ થયા હોય તો તે આપણા 11મા રાષ્ટ્રપતિ એપીજે અબ્દુલ કલામ હતા. આમાના ઘણા અવતરણો તો ગાંધીની જેમ તેમના નામે પણ ખોટા ચડાવી દેવમાં આવ્યા હતા. તેઓ જ્યારે પણ બોલતા ત્યારે હજારોની ભીડ જેમાં બાળકો પણ ખૂબ મોટી સંખ્યામાં રહેતા તેમ છતાં સોઈ પડે તો પણ રણકાર થાય તેવી શાંતિ છવાઈ જતી હતી. કેવી રીતે રામેશ્વરમના એક નાવિકનો પુત્ર ભારતનો પ્રથમ નાગરિક બન્યો તેની કહાની ખૂબ જ રસપ્રદ છે. ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિઓમાં કદાચ એપીજે અબ્દુલ કલામ સૌથી વધુ લોકપ્રિય રહ્યા હશે તેવું કહીએ તો પણ જરા અતિશયોક્તિ ન કહેવાય. જેઓ ભારતના લોકો માટે ઉચ્ચ પદે રહીને પણ સફળતા અને નમ્રતાનો પર્યાય બની ગયા છે.
પિતાની ઈચ્છા હતી કે કલામ કલેક્ટર બને
કલામ પંદર વર્ષના થયા ત્યારે તેમણે બીજા શહેરમાં અભ્યાસ કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી. તેમના પિતા સંમત થયા, તેઓ ઇચ્છતા હતા કે કલામ ભણીગણીને કલેક્ટર બને. પરંતુ કલામે તો દરિયા પર ઉડતા પક્ષીઓ અને તારાઓને જોઈને પોતાનું ભવિષ્ય પસંદ કરી લીધું હતું. કલામના શિક્ષકે કહ્યું હતું કે તેઓ તેમના જીવનમાં જે ઈચ્છે છે તે મેળવી શકે છે. તેઓએ માત્ર દ્રઢ રહેવું પડશે અને તેમના સ્વપ્નને અનુસરવાનું ચાલુ રાખવું પડશે. કલામ દરિયા પર પક્ષીની જેમ ઉડવા માંગતા હતા અને આકાશમાં ચમકતા તારાઓ વિશે જાણવા માંગતા હતા. અને તેવું જ બન્યું કલામ રામેશ્વરમના પહેલા એવા વ્યક્તિ બન્યા જેમણે આકાશમાં ઉડન ભરી હોય.

ભારત સરકારે કલામને 1981માં પદ્મ ભૂષણ અને 1990માં પદ્મ વિભૂષણ અને 1997માં દેશના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન ભારત રત્નથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે કલામ ભારતના સર્વોચ્ચ પદ પર નિયુક્તિ પહેલા ભારત રત્ન મેળવનાર દેશના ત્રીજા રાષ્ટ્રપતિ છે અને તેમના પહેલા માત્ર સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન અને ઝાકિર હુસૈન આ સિદ્ધિ મેળવી શક્યા હતા.

કલામ રાષ્ટ્રપતિ પદ સુધી કેવી રીતે પહોંચ્યા?
પોતાના પુસ્તક 'ટર્નિંગ પોઈન્ટ્સ: અ જર્ની થ્રુ ચેલેન્જિસ'માં ડૉ. કલામ લખે છે, '10 જૂન, 2002ની સવાર અન્ના યુનિવર્સિટીના કેમ્પસની અન્ય સુંદર સવાર જેવી હતી, જ્યાં હું ડિસેમ્બર 2001થી કામ કરી રહ્યો હતો. મારા વર્ગની ક્ષમતા 60 વિદ્યાર્થીઓની હતી, પરંતુ મારા દરેક લેક્ચરમાં 350 કે તેથી વધુ વિદ્યાર્થીઓ હાજર રહેતા હતા. મારો ઉદ્દેશ્ય પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ વિદ્યાર્થીઓ માટે 10 લેક્ચરનો એક કોર્સ તૈયાર કરવાનો હતો, જેમાં મારા રાષ્ટ્રીય મિશનને લગતા અનુભવો પણ સામેલ હોય.

તે દિવસે મારા તે કોર્સનું 'વિઝન ટુ મિશન' નામનું નવમું લેક્ચર હતું. હું મારા વર્ગમાંથી પાછો ફરી રહ્યો હતો ત્યારે અન્ના યુનિવર્સિટીના વીસી પ્રોફેસર એ. કલાનિધિ મારી પાસે આવ્યા અને મને કહ્યું કે સવારથી તેમની ઓફિસમાં ફોનની ઘંટડી ઘણી વખત વાગી હતી અને કોઈ મારી સાથે વાત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું. જ્યારે હું તેમની સાથે તેમની ઑફિસ પહોંચ્યો ત્યારે પણ ફોન સતત વાગી જ રહ્યો હતો. અને મેં ફોન ઉપાડ્યો કે તરત જ સામેથી અવાજ આવ્યો – વડાપ્રધાન તમારી સાથે વાત કરવા માગે છે.

માત્ર આ એક કોલ પછી, ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામનું આખું જીવન બદલાઈ ગયું. કલામ એ જ ઓફિસમાં વડા પ્રધાનના કૉલની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. ત્યાં જ આંધ્ર પ્રદેશના મુખ્ય પ્રધાન ચંદ્રબાબુ નાયડુનો તેમના સેલ ફોન પર ફોન આવ્યો અને તેમણે કહ્યું કે - 'વડાપ્રધાનનો એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ફોન તમારી પાસે આવવાનો છે, કૃપા કરીને ના પાડશો નહીં!' ત્યાં તરત જ ઓફિસના ફોનની ઘંટડી વાગી અને વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયીએ ડોકટર એપીજે અબ્દુલ કલામના હાલચાલ પૂછ્યા પછી કહ્યું -

'હું પાર્ટીની એક બેઠકમાંથી પરત ફરી રહ્યો છું જ્યાં અમે બધાએ સાથે મળીને નિર્ણય લીધો છે કે દેશને રાષ્ટ્રપતિ તરીકે તમારી જરૂર છે. મારે આજે રાત્રે જાહેરાત કરવી છે અને તમારી તરફથી માત્ર હા કે ના કહેવાની જ જરુર છે.' કલામે જવાબ આપવા માટે વડાપ્રધાન પાસે સમય માંગ્યો અને તેમના કેટલાક મિત્રો સાથે વાત કરી. આ પછી તેમને સમજાયું કે એક વૈજ્ઞાનિક તરીકે તેઓ દેશ માટે પોતાનું યોગદાન આપી રહ્યા છે. પરંતુ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે તેમને દેશની સામે પોતાનું વિઝન 2020 રજૂ કરવાની તક મળશે. તેમણે બરાબર 2 કલાક પછી વડાપ્રધાનને ફોન કર્યો અને પોતાની સંમતી આપી હતી.

જ્યારે કોંગ્રેસે પણ NDAના ઉમેદવારને સમર્થન આપ્યું
ડૉક્ટર એપીજે અબ્દુલ કલામનો જવાબ સાંભળીને અટલ બિહારી વાજપેયીએ તત્કાલીન કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધી સાથે વાત કરી હતી. સોનિયા ગાંધીએ ખાલી એટલું પૂછ્યું કે શું કલામની ઉમેદવારી નક્કી જ છે. આ પછી, સોનિયા ગાંધીએ તેમની પાર્ટી અને સાથી પક્ષો સાથે વાતચીત કરી અને 17 જૂન 2002ના રોજ ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામની રાષ્ટ્રપતિ પદની ઉમેદવારી માટે UPAનું સમર્થન જાહેર કર્યું. કલામ ઈચ્છતા હતા કે ડાબેરી પક્ષો પણ તેમની ઉમેદવારીને સમર્થન આપે, પરંતુ ડાબેરીઓએ અલગથી પોતાના ઉમેદવારને ઊભા રાખ્યા હતા. જોકે તેમ છતાં ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામ 18 જુલાઈ 2002 ના રોજ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી જીત્યા અને 25 જુલાઈ 2007 સુધી ભારતના રાષ્ટ્રપતિ રહ્યા.

રાષ્ટ્રપતિના કાર્યકાળ પછીનું જીવનડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામની કહાની રાષ્ટ્રપતિના કાર્યકાળના અંત સાથે સમાપ્ત થતી નથી. આપણે જાણીએ છીએ કે રાષ્ટ્રપતિ બનતા પહેલા પણ ડૉ. કલામે પોતાના જીવનમાં એટલું બધું હાંસલ કર્યું હતું કે તેમની પોતાની એક અલગ ઓળખ હતી. રાષ્ટ્રપતિની મુદત પૂરી થયા પછી કલામે તેમને સૌથી વધુ ગમતી વસ્તુ પસંદ કરી અને તે છે શિક્ષણ. રાષ્ટ્રપતિ પદમાંથી મુક્ત થયા પછી ડૉ. એપીજે અબ્દુલ કલામે આઈઆઈએમ શિલોંગ, અમદાવાદ અને ઈન્દોરમાં વિઝિટિંગ પ્રોફેસર તરીકે કામ કર્યું. આ ઉપરાંત તેઓ ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સાયન્સ, બેંગ્લોર અને ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ સ્પેસ સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજી, તિરુવનંતપુરમ સાથે પણ જોડાયેલા હતા. 27 જુલાઇ 2015 ના રોજ, ડૉ. કલામ IIM શિલોંગ ખાતે 'ક્રિએટિંગ અ લાઇવેબલ પ્લેનેટ અર્થ' વિષય પર પ્રવચન આપી રહ્યા હતા ત્યારે સ્ટેજ પર અચાનક કાર્ડિયાક અરેસ્ટથી તેમનું નિધન થયું હતું.

Read Next Story