એપશહેર

સેના પાછી બોલાવવાથી ભારતને કોઈ નુકસાન નથી, મેપ દ્વારા સમજો હકીકત

I am Gujarat 11 Feb 2021, 1:45 pm
પૂર્વીય લદ્દાખમાં છેલ્લા એક વર્ષથી ભારત અને ચીનની સેમના આમનેસામને બેઠી છે તે પૈકી પેંગોંગ તળાવ પણ એક સ્થળ છે. આ તળાવના ઉત્તર અને દક્ષિણ બંને કાંઠે બંને સેનાઓ વચ્ચે અથડામણની સ્થિતિ છે. ગુરુવારે રાજ્યસભામાં સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે કહ્યું હતું કે, ભારત અને ચીન તળાવના બંને કિનારે ફોરવર્ડ લોકેશનથી પોતાની સેના પાછળ હટાવવા સંમત થયા છે. બંને દેશો વચ્ચે સૈન્ય સ્તર પર ઘણા રાઉન્ડની વાતચીત બાદ ડિસએંગેજમેન્ટ પર સંમતી સધાઈ છે. આ સમજૂતીમાં ભારત માટે હારવા જેવું કંઈ નથી, જ્યારે ચીને ખૂબ મોટા વિસ્તારમાં પીછેહઠ કરી પડશે. ચાલો નકશા દ્વારા સમજાવીએ કે પંગોંગ તળાવના બંને કિનારા પર શું પરિસ્થિતિ છે અને ડિસએંગેજમેન્ટ પછી કઈ પરિસ્થિતિઓ ઊભી થવાની છે.
I am Gujarat pangong lake finger area explained with map what will be after india china agree to disengage
સેના પાછી બોલાવવાથી ભારતને કોઈ નુકસાન નથી, મેપ દ્વારા સમજો હકીકત


કેમ મુખ્ય છે પેંગોગ તળાવ?


3,488 કિ.મી. લાંબી લાઇન ઓફ એક્યુઅલ કંટ્રોલ (એલએસી) મોટાભાગની જગ્યાએ જમીન પરથી પસાર થાય છે, પરંતુ પેંગોંગ તળાવ એક અપવાદ રુપ છે. અહીં ભારત અને ચીનની સરહદો પાણીમાંથી પસાર થાય છે. આ તળાવમાંથી એલએસી ક્યાંથી પસાર થાય છે તે વિશે ભારત અને ચીનના જુદા જુદા દાવા છે. પૂર્વ લદ્દાખમાં આવતી આશરે 626 કિલોમીટર લાંબી એલએસીની વચ્ચે પેંગોંગ તળાવ આવે છે. તે એક લાંબું, ઊંડું અને લેન્ડલોક (જમીનથી ઘેરાયેલું) તળાવ છે જે 14,000 ફુટથી વધુની ઉંચાઇ પર સ્થિત છે.

135 કિમી લાંબું આ તળાવ 604 વર્ગ કિમીના વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. ક્યાંક ક્યાંક આ તળવાની પહોળાઈ 6 કિમી જેટલી લાંબી છે. રણનીતિક રુપે આ તળાવ એટલા માટે મહત્વપૂર્ણ છે કે જો ચીન ભારતમાં જમીન આક્રમણ કરવા માગે છે તો તેની પાસે ચુશૂલ એક રસ્તો છે. જેના રસ્તામાં જ આ તળાવ આવે છે.

પેંગોંગ તળાવમાં ફિંગર એરિયા શું છે?


તળાવના ઉત્તર કિનારે ઉજ્જડ પર્વતો છે. જેમાંથી પર્વતોની ટોંચ બહાર નીકળે છે તેને ફિંગર્સ કહે છે. ભારતનો દાવો છેકે LAC ફિંગર 8 પર છે. જ્યારે ભારતનો કંટ્રોલ ફિંગર 4 સુધી જ છે. તો બીજી તરફ ચીનની બોર્ડર પોસ્ટ ફિંગર 8 પર છે પરંતુ તેનો દાવો છે કે LAC ફિંગર 2થી પસાર થાય છે.

કેટલાક વર્ષો પહેલા ચીને ફિંગર 4 પાસે કાયમી કંસ્ટ્રક્શન બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો જેને ભાતના તીવ્ર વિરોધ બાદ હટાવી દેવામાં આવ્યું હતું. ભારત ફિંગર 8 સુધી પેટ્રોલિંગ કરતું રહે છે જોકે આ પેટ્રોલિંગ પગપાળા જ થાય છે. આ વર્ષે ફિંગર 5 એરિયામાં બંને સેનાઓ એકબીજાની સામ સામે આવી ગઈ હતી.

અત્યાર સુધી અહીં શું હતી સ્થિતિ


ચીને એપ્રિલ મે દરમિયાન અહીં ફિંગર 4 સુધી પોતાની સેના તહેનાત કરી દીધી હતી. ભારતની એક પરમેનન્ટ પોસ્ટ ફિંગર 3 પાસે છે. ચીનના આ પ્રયાસના જવાબમાં ભારતે ખૂબ જ મોટી સંખ્યામાં સેનાને પર્વતોની ટોચ પર તહેનાત કરી દીધી. તો બીજી તરફ દક્ષિણ કિનારે પણ ભારત ચીનના સૈનિકો આમને સામને આવી ગયા હતા.

ડિસએંગેજમેન્ટથી શું ફેરફાર થશે?


સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે ગુરુવારે સંસદમાં કહ્યું કે ચીની સૈનિકો તળાવાના ઉત્તર કિનારે ફિંગર 8ની પેલી તરફ પરત ફરશે. એટલે કે એપ્રિલ મે 2020 પહેલા જે સ્થિતિ હતી તે જ રહેશે. તો ભારત પોતાના સૈનિકોને ફિંગર 3 પાસે પોતાના પરમેનન્ટ બેઝ પર તહેનાત રાખશે. એ પણ નક્કી થયું છે કે એપ્રિલ 2020 પછી તળાવાના ઉત્તર અને દક્ષિણ કિનારે બંને સેના દ્વારા જે પણ સ્ટ્રક્ચર બનાવવામાં આવ્યું છે તેને નષ્ટ કરી દેવામાં આવશે. જે સ્થિતિ તે સમયે હતી તેવી જ સ્થિતિ રાખવામાં આવશે. એટલે કે આ સમજૂતીમાં ભારતે કંઈક જ ગુમાવવાનો વારો આવ્યો નથી. પરંતુ ચીન જે ઉત્તર કિનારે ખૂબ આગળ આવી ગયું હતું તેણે પોતાની પીછેહઠ કરીને ફિંગર 8 સુધી પાછળ જવું પડશે. જ્યારે મહત્વનું છે કે ભારત ફિંગર 8 સુધીના વિસ્તારને પોતાનો એરિયા હોવાનું ગણાવતું આવ્યું છે. ચીનને પોતાની આ હરકતથી કંઈ જ મળ્યું નથી.

Read Next Story

Gujarati News - I am Gujarat: ગુજરાત, દેશ, વિદેશ, શિક્ષણ, બિઝનેસ, મૂવી, જ્યોતિષ, ધર્મ, સ્પોર્ટ્સના લેટેસ્ટ સમાચાર ઉપરાંત વાયરલ ન્યૂઝ મેળવવા માટે ડાઉનલોડ કરો IamGujaratની એપ
તમામ તાજી ખબરો માટે I am Gujarat ફેસબૂકપેજને લાઈક કરો