એપશહેર

પુરૂષોમાં વંધ્યત્વઃ ફોન અને ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો ફર્ટિલિટી માટે છે જોખમી, જાણો એક્સપર્ટની સલાહ

What Causes Infertility in Men: નિષ્ણાતો અનુસાર, ઇલેક્ટ્રિક ઉપકરણોના અતિશય ઉપયોગથી પુરૂષોમાં ઇન્ફર્ટિલિટીની સમસ્યા ઉભી થઇ શકે છે. નોઇડાની નોવા સાઉથ એન્ડ આઇવીએફ હોસ્પિટલમાં પ્રજનન નિષ્ણાત (Reproductive specialist) તરીકે કામ કરતા ડો. પારૂલ ગુપ્તા ખન્નાએ જણાવ્યું કે, રાત્રે ફોનનો ઉપયોગ કરવાથી સ્મીયર કાઉન્ટ પર નકારાત્મક પ્રભાવ પડી શકે છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 27 Jun 2022, 4:27 pm
Treatment of Male Infertility: લગ્ન બાદ દરેક પુરૂષનું સ્વપ્ન હોય છે કે, તે પિતા બને. તેમ છતાં, અનહેલ્ધી લાઇફસ્ટાઇલના કારણે પુરૂષોમાં ઇનફર્ટિલિટીની સમસ્યા જોવા મળે છે. નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, અનહેલ્ધી લાઇફસ્ટાઇલના કારણે પુરૂષોમાં સ્પર્મ કાઉન્ટ ઘટી રહ્યા છે. ફિઝિકલ એક્ટિવિટીઝ (Physical Activities) સામાન્ય હોવી, અનહેલ્ધી ફૂડ, ઇલેક્ટ્રિક ઉપકરણોનો અતિશય ઉપયોગ, આલ્કોહોલ, સ્મોકિંગ, અપૂરતી ઉંઘ અને તણાવ ઇન્ફર્ટિલિટી (what causes infertility in men)ના મુખ્ય કારણો છે. નોઇડાની સાઉથ એન્ડ આઇવીએફ હોસ્પિટલમાં ફર્ટિલિટી સ્પેશિયાલિસ્ટ (Fertility Specialist) તરીકે કામ કરતા ડો. પારૂલ ગુપ્તા ખન્ના (Dr. Parul Gupta Khanna)એ જણાવ્યું કે, ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોનો વધારે ઉપયોગ પુરૂષોમાં ઇન્ફર્ટિલિટીના સૌથી મોટાં કારણોમાંથી એક છે.
I am Gujarat causes of infertility in men fertility specialist shared causes signs and symptoms of male infertility due to electronic devices and treatments
પુરૂષોમાં વંધ્યત્વઃ ફોન અને ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો ફર્ટિલિટી માટે છે જોખમી, જાણો એક્સપર્ટની સલાહ


માયોક્લિનિક (Mayoclinic.org)અનુસાર, પુરૂષોમાં ઇન્ફર્ટિલિટીને લગતાં કોઇ ચોક્કસ કે દેખીતા લક્ષણો નથી હોતાં. પરંતુ કેટલાંક કેસોમાં વારસાગત (inherited disorder), હોર્મોનલ અસંતુલન (hormonal imbalance), ટેસ્ટિકલની આસપાસની નસો વિસ્તારેલી હોવી અથવા સ્પર્મ પેસેજમાં બ્લોક્સ હોવા વગેરે લક્ષણો (signs and symptoms of infertility) હોઇ શકે છે.

અહીં જાણો, ઇન્ફર્ટિલિટીના અન્ય લક્ષણો અને ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો પ્રજનન ક્ષમતા માટે કેવી રીતે જોખમી બની શકે છે તે અંગે ડો. પારૂલ ગુપ્તાનુ વિશ્લેષણ અને આ અંગે શું કરવું જોઇએ તેની સલાહ.

(તસવીરોઃ પિક્સાબે.કોમ, ફ્રિપિક.કોમ)

​રેડિએશન અને ઇન્ફર્ટિલિટી

નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિન (National Library of Medicine - NLM) અનુસાર, છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં મેલ ઇન્ફર્ટિલિટીની સમસ્યા દેખીતી રીતે જ વધી રહી છે. જેની પાછળ રેડિએશન (Radiations and Male Infertility) પણ જવાબદાર હોવાનું અનેક પ્રકારના રિસર્ચમાં સામે આવ્યું છે. રેડિએશનને બે પ્રકારે વહેંચવામાં આવે છે - આયનાઝિંગ અને નોન-આયનાઇઝિંગ રેડિએશન (ionizing and non-ionizing radiations), જેના બે પ્રકાર - 1) તદ્દન લૉ ફ્રિક્વન્સી (extremely low frequency) અથવા પાવરલાઇન (60 Hz) ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક ફિલ્ડ્સ અને 2) રેડિઓ ફ્રિક્વન્સી (radio frequency (RF) EMFs) જે વાયરલેસ રેડિઓ વેવ (wireless radio waves) અથવા માઇક્રોવેવ પ્રોડક્ટ્સ (microwaves products) દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે.

​ઉપકરણોની રેડિઓ ફ્રિક્વન્સી અને સ્પર્મ કાઉન્ટ પર અસર

નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિન (National Library of Medicine) અનુસાર, તમામ પ્રકારના રેડિએશન સોર્સ (radiation sources) અને તેની બાયોલોજીકલ અસર (biological effects) શુક્રાણુંજન્ય (spermatogenesis) હોય છે, આપણે ઘણાં આયનાઇઝિંગ અને નોન-આયનાઇઝિંગ રેડિએશનથી દિવસ-રાત ઘેરાયેલા જ રહીએ છીએ. આ પ્રકારના રેડિએશનના વિસ્તારને સમજવા કરતાં તેમાં કેવા પ્રકારના ઉપકરણો સામેલ છે તે સમજવું સરળ રહેશે. અગાઉ કરવામાં આવેલા રિસર્ચ અનુસાર, સેલ ફોન, લેપટોપ, વાઇ-ફાઇ અને માઇક્રોવેવ જે નોન-આયનાઇઝિંગ રેડિએશનમાં સામેલ છે, તેનાથી પુરૂષોની પ્રજનન ક્ષમતા (male fertility pattern) પર અસર પહોંચે છે. નિષ્ણાતો અનુસાર, જો સ્મીયર મૂવમેન્ટ યોગ્ય નહીં હોય તો પ્રજનન ક્ષમતાની સમસ્યા થશે.

​વંધ્યત્વ

ડો. પારૂલ ગુપ્તા ખન્નાના જણાવ્યા અનુસાર, ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોનો ઉપયોગ અત્યારના સમયમાં સૌથી વધુ થઇ રહ્યો છે. ફોન અને લેપટોપ એવા ઉપકરણો છે જેને આપણે ક્યારેય અલગ નથી રાખી શકતા, જાણે તે જીવનનો હિસ્સો અથવા શરીરનું અંગ હોય તે પ્રકારે આપણે તેને ઉપયોગમાં લઇ રહ્યા છીએ. રાત્રે આ પ્રકારના ઉપકરણોના ઉપયોગથી માનસિક અને શારિરીક સ્વાસ્થ્ય પર અસર પડે છે. જો રાત્રે ફોનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે તો અનિંદ્રાની તકલીફ ઉભી થાય છે, જે સ્મીયર કાઉન્ટ પર નકારાત્મક પ્રભાવ પાડી શકે છે.

​શુક્રાણુ સ્વાસ્થ્ય અને પ્રજનન ક્ષમતા

એશિયન જર્નલ ઓફ ફાર્માસ્યુટિકલ એન્ડ ક્લિનિકલ રિસર્ચ (Asian Journal of Pharmaceutical and Clinical Research)ના એક રિસર્ચ અુસાર, 15થી 20 ટકા લોકોમાં પ્રજનન ક્ષમતાની સમસ્યા હોય છે. 20થી 40 ટકા પુરૂષો પ્રજનન ક્ષમતાથી પીડિત છે. ભારતમાં 23 ટકા પુરૂષો પ્રજનન ક્ષમતાની સમસ્યાથી પીડિત છે. તેની પાછળનું કારણ અને સમસ્યાના સમાધાન અંગે ડો. પારૂલે જણાવ્યું કે, મોબાઇલ ફોન, માઇક્રોવેવ ઓવન, ટેલિવિઝન, વાઇ-ફાઇ (Wi-fi), ફોન ટાવર અને રડારથી નિકળતા રેડિએશનથી ટેસ્ટિકલ્સને નુકસાન પહોંચે છે. જેના કારણે સ્પર્મ કાઉન્ટ, સ્પર્મ મૂવમેન્ટ, સ્પર્મ ક્વોલિટી, શરીરમાં ડીએનએ, હોર્મોન, એન્ટી-ઓક્સિડન્ટ એન્ઝાઇમ્સ ક્ષતિગ્રસ્ત થઇ જાય છે.

​ફોનનો ઉપયોગ ઓછો કરો

જો વાહન ચલાવતી વખતે સેલફોનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે તો વિકિરણનો પ્રભાવ વધારે થાય છે. અનેક નિષ્ણાતો યાત્રા દરમિયાન ફોનથી દૂર રહેવાની સલાહ આપે છે. શુક્રાણુ સ્વાસ્થ્યને જાળવી રાખવા માટે આરામદાયક ઉંઘ જરૂરી છે. રાત્રે શક્ય હોય ત્યાં સુધી 7થી 8 કલાક ઉંઘ લો, સૂવાનો નિયત સમય રાખો અને એ જ સમયમાં સૂવાનો આગ્રહ રાખો. ઉંઘની પેટર્નમાં વારંવાર બદલાવથી પાચન સંબંધિત સમસ્યાઓ પણ ઉભી થઇ શકે છે.

શુક્રાણુ

અહીં વાત ફોન અને લેપટોપ જેવા ઉપકરણોનો સંદતર ઉપયોગ બંધ કરવાની નથી, પરંતુ તેના ઉપયોગ પર નિયંત્રણની છે. દિવસે એક ચોક્કસ સમયગાળો નિર્ધારિત કરીને રાખો અને એટલાં જ સમયમાં ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોનો ઉપયોગ કરો. તમારાં પેન્ટના ખીસ્સામાં રાખવાની આદત હોય તો તેને બદલો, આનાથી રેડિએશનની અસર સૌથી વધારે થાય છે.

નોંધઃ આ લેખ સામાન્ય જાણકારી માટે છે, અહીં આપેલી માહિતી નિષ્ણાતો અને રિસર્ચ દ્વારા આપવામાં આવી છે. તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા કે ઇલાજનો પર્યાય હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story