એપશહેર

COVID-RV Study: નોવેલ કોરોના દર્દીના હૃદય પર કરે છે ગંભીર વાર, મોત તરફ ધકેલતા 5 લક્ષણો

Coronavirus: કોવિડ-19ના વેરિએન્ટ્સ બહાર આવતા રહે છે અને એક્સપર્ટ્સ આ અંગે એક પછી એક રિસર્ચ કરતાં રહે છે. એક રિસર્ચમાં 1માંથી 3 દર્દીઓને હૃદયની જમણી તરફ અસાધારણ લક્ષણો જોવા મળી રહ્યા હોવાનું એક્સપર્ટ જણાવી રહ્યા છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 30 May 2022, 11:21 am
COVID virus Latest Research: કોવિડ-19ના લક્ષણો, તેનાથી દર્દીમાં જોવા મળતાં હેલ્થ ઇશ્યુને લઇને અવાર-નવાર અને સતત રિસર્ચ થતાં રહે છે. બે વર્ષ પહેલાં શરૂ થયેલી કોરોના વાઇરસની મહામારી બાદ એક્સપર્ટ તેની દવાઓ અને રસીકરણના રિસર્ચમાં લાગી ગયા હતા. બે વર્ષ બાદ આજે જ્યારે આપણી પાસે વેક્સિન અને બૂસ્ટર શોટ્સ અવેલેબલ છે ત્યારે કોવિડ અટેકને લગતા નવા વેરિએન્ટ્સ અને નવા લક્ષણો સામે આવી રહ્યા છે.
I am Gujarat coronavirus johns hopkins cardiologists and health experts identified novel virus that impaired heart function and warns to focus on early signs
COVID-RV Study: નોવેલ કોરોના દર્દીના હૃદય પર કરે છે ગંભીર વાર, મોત તરફ ધકેલતા 5 લક્ષણો


કોવિડ વાઇરસના લક્ષણો અને વેરિએન્ટ્સ સતત બદલાતા રહેતા હોવાથી તે માનવ-શરીર પર કેવી રીતે અને કેટલાં સમય સુધી આક્રમક બની રહેશે તે કહેવું આજે પણ મુશ્કેલ છે. અત્યાર સુધી જે રિસર્ચ હાથ ધરવામાં આવ્યા છે તેમાં કોવિડ-19 શરીરના અલગ અલગ અવયવો પર અલગ-અલગ રીતે અસર કરે છે તેવું સામે આવ્યું છે. જ્હોન હોપ્કિન્સના કાર્ડિયોલોજીસ્ટ (Johns Hopkins cardiologists) વેન્ડી પોસ્ટ અને નિશા ગિલોત્રાએ (Wendy Post, M.D., Nisha Gilotra, M.D.) પોતાના રિસર્ચમાં કોવિડના લક્ષણો હૃદયના ટિશ્યૂને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે તેવું જણાવ્યું છે.

(સૌજન્યઃ ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા.કોમ) (તસવીરોઃ પિક્સાબે.કોમ, ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા)

​હૃદયને કેવી રીતે નુકસાનકારક છે કોવિડ?

કોવિડ શ્વસનને લગતી બીમારી છે, તેમ છતાં આ પ્રકારના વાઇરલ હુમલાઓથી હૃદયને પણ નુકસાન થઇ શકે છે. જે લોકોને કોરોના વાઇરસ થયો હોય તેઓને હૃદયને લગતી તકલીફ થયા બાદ રિકવરી પીરિયડ વધારે લાંબો થઇ જાય છે. જ્હોન હોપ્કિન્સ એક્સપર્ટ્સ (experts at John Hopkins) અનુસાર, કેટલાંક દર્દીઓમાં હાર્ટ રેટ્સ (heart rates)માં અચાનક વધારો-ઘટાડો જોવા મળે છે.

ધબકારામાં અસમાન્ય ફેરફારના કોઇ દેખીતા લક્ષણો હોતાં નથી. આ સિવાય શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, છાતીમાં દુઃખાવો જેવી તકલીફ પણ સામાન્ય રીતે જોવા મળે છે.

ટાઇપ-2 હાર્ટ અટેક

કોવિડ પેશન્ટ્સમાં (patients with COVID) ટાઇપ-2 હાર્ટ અટેક (type 2 heart attacks)ની ફરિયાદ વધારે માત્રામાં જોવા મળી છે. જેનું એક કારણ હૃદય પર સ્ટ્રેસ પડવાના કારણે ધબકારા અચાનક વધી જાય, લોહીમાં ઓક્સિજનનું ઓછું પ્રમાણ અથવા એનિમિયા (anemia) પણ હોઇ શકે છે. કારણ કે, હાર્ટ મસલ્સ (heart muscle)ને આ પ્રકારના વાઇરસ સામે લડવા માટે વધારે ઓક્સિજનની જરૂર પડે છે, જે અપુરતા પ્રમાણમાં મળવાથી હૃદયને વધારે નુકસાન થાય છે.

એક્સપર્ટ્સ અનુસાર, જે દર્દીઓને અક્યૂટ કોરોનાવાઇરસ (acute coronavirus disease) હોય તેઓમાં આ પ્રકારની તકલીફ વધારે જોવા મળી હતી, પરંતુ જે લોકો આ બીમારીથી સાજા થયા છે તેઓમાં હૃદયને લગતી તકલીફોની ફરિયાદ નહીવત હતી.

​121 પેશન્ટ્સના ડેટા કલેક્શન

સ્કોટલેન્ડમાં ઇન્ટેસિવ કેર પેશન્ટ પર કરવામાં આવેલા રિસર્ચ અનુસાર, કોરોના વાઇરસથી હૃદયની જમણી તરફના ફંક્શનમાં અસામાન્ય લક્ષણો જોવા મળ્યા છે. આ રિસર્ચ એનએચએસ ગોલ્ડન જ્યૂબલી (NHS Golden Jubilee) અને સ્કોટલેન્ડની યુનિવર્સિટી ઓફ ગ્લાસગો (The University of Glasgow, Scotland) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં 10 આઇસીયુમાંથી 121 ક્રિટિકલ પેશન્ટ્સના ડેટા કલેક્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. આ દર્દીઓ કોવિડના કારણે વેન્ટિલેશન પર હતા અને તેઓની સારવાર થઇ રહી હતી. આ રિસર્ચ દરમિયાન 47 ટકા પેશન્ટ્સનું કોવિડના કારણે મોત થયું હતું.

​નવા રિસર્ચમાં શું માહિતી છે?

આ રિસર્ચ અનુસાર, 3માંથી 1 દર્દીના હૃદયની જમણી તરફ ડેમેજના લક્ષણો જોવા મળ્યા હતા, હૃદયની જમણી તરફના મસલ્સ ફેફસા સુધી લોહી પહોંચાડે છે. કાર્ડિયોથોરોસિક એનેસ્થેસિયા એન્ડ ઇન્ટેસિવ કેર (Cardiothoracic Anaesthesia and Intensive Care) કન્સલ્ટન્ટ અને રિસર્ચના મુખ્ય લેખક ફિલિપ મેકકોલ (Philip McCall, lead author of the study)ના જણાવ્યા અનુસાર, ફેફસાંને અસર કરતા વાઇરસ કોરોના હૃદય માટે સ્પષ્ટ રીતે જોખમ ઉભું કરે છે પરિણામે કોવિડના કારણે દર્દીઓના મોતનો આંકડો વધી જાય છે.

ફિલિપના જણાવ્યા અુસાર, નબળાં ફેફસા સુધી લોહી પહોંચાડવા માટે હૃદયને વધારે મહેનત કરવી પડે છે, કારણ કે બીમારી અને વાઇરસના કારણે ફેફસા લોહીની ગતિને ધીમી કરી દે છે. આ ખૂબ જ ગંભીર સ્થિતિ છે અને તેથી જ તેના પર વધુમાં વધુ રિસર્ચ જરૂરી છે.

શું છે વોર્નિંગ સાઇન્સ?

કોવિડના કારણે દર્દીના endothelial સેલ્સને અસર થાય છે, જેના કારણે ધમનીઓમાં બળતરાં, ડેમેજ થવાની શક્યતાઓ વધી જાય છે. જેથી હૃદય સુધી અપૂરતા પ્રમાણમાં લોહી પહોંચે છે. કોવિડના કારણે હૃદયને લગતાં જોખમના લક્ષણો આ મુજબ છેઃ

  • છાતીમાં ગભરામણ થવી
  • માથાનો દુઃખાવો
  • ઉબકા (Nausea)
  • ઠંડો પરસેવો
  • શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અથવા ટૂંકા શ્વાસ
  • ધબકારામાં અનિયમિતતા
  • હાથ, ગળું, હડપચીમાં દુઃખાવો, ઘણીવાર પેટમાં દુઃખાવો પણ થઇ શકે છે.

નોંધઃ આ લેખ સામાન્ય જાણકારી માટે છે, તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા કે ઇલાજનો પર્યાય હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.

આ સમાચારને અંગ્રેજીમાં વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story