એપશહેર

કોરોનાની માફક મન્કીપોક્સને બદલ્યું રૂપ, દર્દીઓમાં જોવા મળ્યા 2 વિચિત્ર લક્ષણો; જાણો બચવાના ઉપાય

Monkeypox prevention tips: મન્કીપોક્સનો પ્રકોપ ઝડપથી વધી રહ્યો છે અને આ વાયરસ હવે કોરોનાની માફક જ પોતાના સ્ટ્રેઇન એટલે કે, સ્વરૂપને બદલી રહ્યો છે. હાલમાં જ એક રિસર્ચમાં સામે આવ્યું છે કે, મન્કીપોક્સના લક્ષણોમાં ફેરફાર જોવા મળી રહ્યો છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 9 Aug 2022, 4:04 pm
Monkeypox virus strain A.2: કોરોના વાયરસ મહામારી (Coronavirus pandemic)ની વચ્ચે મન્કીપોક્સ (Monkeypox outbreak)નો પ્રકોપ વધી રહ્યો છે. આ ખતરનાક બીમારી અત્યાર સુધી 80થી વધુ દેશોમાં ફેલાઇ ચૂકી છે. વિશ્વમાં મન્કીપોક્સના હાલ 17,000થી વધુ કેસ સામે આવી રહ્યા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશન (World Health Organization)એ મન્કીપોક્સ ઇન્ફેક્શનને ગ્લોબલ હેલ્થ ઇમરજન્સી (PHEIC) જાહેર કર્યો છે.
I am Gujarat monkeypox outbreak the icmr analysis of indias first two monkeypox cases that were infected with the virus strain a 2 here are the symptoms
કોરોનાની માફક મન્કીપોક્સને બદલ્યું રૂપ, દર્દીઓમાં જોવા મળ્યા 2 વિચિત્ર લક્ષણો; જાણો બચવાના ઉપાય


મન્કીપોક્સનો હાલ કોઇ સ્થાઇ ઇલાજ નથી, ડોક્ટર્સ અને વૈજ્ઞાનિક હજુ પણ આ અંગે રિસર્ચ કરી રહ્યા છે કે, મન્કીપોક્સ વાયરસ કેટલાં પ્રકારે ફેલાય છે અને શું તે એક યૌન સંચારિત રોગ છે કે નહીં. આ ઘટનાક્રમ વચ્ચે સંશોધનકર્તાઓના એક ગ્રૂપે મન્કીપોક્સના બે નવા લક્ષણો (monkeypox strain A.2) વિશે માહિતી આપી છે, જેને અગાઉ બીમારીની વિશિષ્ટ વિશેષતાઓ તરીકે ઓળખવામાં આવતી નહતી.

ભારતમાં અત્યાર સુધી મન્કીપોક્સ ઇન્ફેક્શનના 9 કેસ સામે આવ્યા છે અને એક દર્દીનું મોત નિપજ્યું છે. આ સિવાય યુએઇ (UAE)થી પરત ફરેલાં બે દર્દીઓમાં નવો જ સ્ટ્રેઇન જોવા મળી રહ્યોછે. બ્રિટિશ મેડિકલ જર્નલ (British Medical Journal)માં પ્રકાશિત એક રિસર્ચ અનુસાર, સંશોધનકર્તાઓએ યુકે સ્થિત 197 મન્કીપોક્સ દર્દીઓના ડેટાની ચકાસણી કરી છે. ટીમે નોંધ્યું કે, મન્કીપોક્સના લક્ષણોમાં ફેરફાર થઇ રહ્યો છે.

(તસવીરોઃ પિક્સાબે.કોમ, ફ્રિપિક.કોમ)

​ફોરેન રિટર્ન દર્દીઓમાં જોવા મળ્યો નવો સ્ટ્રેઇન

ICMR અનુસાર, ભારતમાં પ્રથમ બે મન્કીપોક્સના કેસમાં એ.2 સ્ટ્રેઇન (virus strain A.2) જોવા મળ્યા છે, જે યુરોપ દેશોમાં ફેલાયેલા મન્કીપોક્સના સ્ટ્રેઇન કરતાં અલગ છે. ગત વર્ષે એ.2 સ્ટ્રેઇન યુએસના દર્દીઓમાં જોવા મળ્યો હતો. હાલમાં મન્કીપોક્સ વાયરસના ઇન્ફેક્શનમાં બી.1 (B.1 strain of monkeypox virus) જોવા મળે છે.

​શું છે A.2 અને B.1 સ્ટ્રેઇન?

યુરોપિયન દેશોમાં જે મન્કીપોક્સના કેસ જોવા મળી રહ્યા છે તેમાં બી.1 (B.1. strain) જોવા મળી રહ્યો છે. જે વર્ષ 2022માં સામે આવેલા જીનોમ્સનો (lineage for genomes) જ વંશજ છે. વેસ્ટ આફ્રિકા અને સેન્ટ્રલ આફ્રિકામાં મન્કીપોક્સ વાયરસના સૌથી પહેલાં અને સૌથી વધુ કેસો જોવા મળે છે.

​શું છે A.2 અને B.1 સ્ટ્રેઇન?

યુરોપિયન દેશોમાં જે મન્કીપોક્સના કેસ જોવા મળી રહ્યા છે તેમાં બી.1 (B.1. strain) જોવા મળી રહ્યો છે. જે વર્ષ 2022માં સામે આવેલા જીનોમ્સનો (lineage for genomes) જ વંશજ છે. વેસ્ટ આફ્રિકા અને સેન્ટ્રલ આફ્રિકામાં મન્કીપોક્સ વાયરસના સૌથી પહેલાં અને સૌથી વધુ કેસો જોવા મળે છે.

​એ.2 સ્ટ્રેઇનના લક્ષણો

A.2 સ્ટ્રેઇનના શરૂઆતના લક્ષણોમાં (Symptoms of A.2 strain) તાવ કે તાવ જેવી બીમારી જે 5થી 13 દિવસ સુધી રહે છે, લસિકા ગ્રંથિમાં સોજા (lymph nodes), માસપેશીઓમાં દુઃખાવો, શરીરમાં ઝીણા લાલ દાણા વગેરે છે. એક્સપર્ટ્સ અનુસાર, આ રેશિઝ ચહેરા પરથી શરૂ થાય છે અને ધીમેધીમે ગુપ્ત ભાગો સુધી ફેલાય છે.

​રિસર્ચમાં સામે આવ્યા નવા લક્ષણોમાં

આ રિસર્ચમાં સામેલ 71 દર્દીઓને મળાશયમાં દર્દ થતું હતું, 33 દર્દીઓને ગળામાં ખરાશ હતી, 31 પેનાઇલ એડિમાથી અને 27 મોંઢામાં ચાંદાથી પીડિત હતા. 22 દર્દીઓ એવા હતા જેઓએ એકાન્ત ઘાવ (Solitary lesions)નો અનુભવ કર્યો અને 9 દર્દીઓને ગળામાં કાકડા (tonsils)ની ફરિયાદ હતી. અધ્યયને પુષ્ટિ કરી છે કે, મન્કીપોક્સ મુખ્ય રીતે ગે અને બાયસેક્સ્યૂલ ઇન્ટરકોર્સથી ફેલાય છે.

​સોલિટરી લેસન્સ શું છે?

એકાન્ત ઘા કે સોલિટરી લેસન્સ (Solitary lesions) એક પ્રકારે નાનો અને ત્વચામાં થતો ઘા જે હાનિરહિત મસ્સા (Wart)થી લઇને મેલોનોમા જેવા જીવલેણ ઘા જેવો પણ હોઇ શકે છે. મન્કીપોક્સનું આ લક્ષણ સિફલિસ (syphilis, a chronic bacterial disease) અથવા અન્ય એસઆઇટી (SITs) બીમારીઓમાં પણ જોવા મળે છે. આ સિવાય કાકડામાં સોજાના લક્ષણો પણ જોવા મળે છે, જેને અગાઉ મન્કીપોક્સના વિશિષ્ટ લક્ષણો તરીકે જોવામાં આવતા નહતા.

​મન્કીપોક્સ કેવી રીતે ફેલાય છે?

યુએસ સેન્ટર ફોર ડિઝિઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન (Centers for Disease Control and Prevention-CDC,US) અનુસાર, મન્કીપોક્સ ઇન્ફેક્શનવાળા દર્દીની નજીક રહેવાથી, ત્વચાના સંપર્કના માધ્યમથી પણ ફેલાઇ શકે છે. આ સિવાય-

  • મન્કીપોક્સથી પીડિત વ્યક્તિના રેશિઝ, ડ્રાય સ્કિન અથવા શરીરના દાણાના તરલ પદાર્થના સંપર્કમાં આવવાથી
  • દર્દી દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાયેલી વસ્તુઓ, કપડાં, બેડ અથવા સપાટીને અડકવાથી
  • શ્વસન માર્ગ દ્વારા
  • ગળે મળવાથી અથવા શારિરીક સંબંધ બાંધવાથી ફેલાય છે.

મન્કીપોક્સના કારણો, લક્ષણો, ઇલાજ અને બચાવ

​મન્કીપોક્સના મુખ્ય લક્ષણો અને બચાવ

  • તાવ
  • માથાનો દુઃખાવો
  • માસપેશીઓમાં અને સાંધાનો દુઃખાવો
  • પીઠ દર્દ અને થાક લાગવો
  • મન્કીપોક્સના પ્રસારને અટકાવવા દર્દીની સાથે સીધા સંપર્કને ટાળો અને યોગ્ય અંતર જાળવી રાખો. અસુરક્ષિત યૌન સંબંધથી બચો, આ સિવાય દર્દી દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાયેલા કોઇ પણ સામાનનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો.

નોંધઃ આ લેખ સામાન્ય જાણકારી માટે છે, તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા અથવા ઇલાજનો વિકલ્પ હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે હંમેશા તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.

આ સમાચારને અંગ્રેજીમાં વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story