એપશહેર

એસિડિટી, ગેસથી છૂટકારા માટે Rantacનો ઉપયોગ ટાળો, કેન્સર જેવી જીવલેણ બીમારીઓનું છે જોખમ; 25 દવાઓ પર પ્રતિબંધ

Zantac Side Effects: રેનટેક (antacid Ranitidine, Zantac) ટેબ્લેટ એક દવા છે જે તમારાં પેટમાં બનતા એસિડની માત્રામાં ઘટાડો કરે છે. તેનો ઉપયોગ છાતીમાં બળતરાં, અપચો અને પેટમાં વધારે એસિડના કારણે જોવા મળતા અન્ય લક્ષણોના ઇલાજ માટે કરવામાં આવે છે. જો કે, હાલમાં જ સાઇડ ઇફેક્ટ્સના કારણે તેને આવશ્યક દવાઓની શ્રેણીમાંથી હટાવી દેવામાં આવી છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 16 Sep 2022, 12:15 pm
National List of Essential Medicines 2022: રેનટેક ટેબ્લેટનું ચલણ એટલું સામાન્ય છે કે, લોકો ડોક્ટરની સલાહ-સુચન વગર જ એસિડિટી થતાં જ તેનો ઉપયોગ કરી લે છે. જો તમે એન્ટાસિડ રેનિટિડીન (antacid Ranitidine)નો નિયમિત ઉપયોગ કરી રહ્યા છે, ખાસ કરીને આ દવા (Zantac) તરીકે પણ લોકપ્રિય છે, તો તમને એ બાબતની જાણકારી હોવી જરૂરી છે કે, ભારત સરકારે હાલમાં જ આવશ્યક દવાઓની રાષ્ટ્રીય સુચિ (National List of Essential Medicines 2022)માંથી તેને હટાવી દીધી છે.
I am Gujarat national list of essential medicines dropped 25 medicines including antacid ranitidine or zantac from nlem list here is the reason why
એસિડિટી, ગેસથી છૂટકારા માટે Rantacનો ઉપયોગ ટાળો, કેન્સર જેવી જીવલેણ બીમારીઓનું છે જોખમ; 25 દવાઓ પર પ્રતિબંધ


જેની પાછળનું કારણ છે રેનટેકના સાઇડ ઇફેક્ટ્સ, સંશોધનોમાં સામે આવ્યું છે કે, આ દવાથી કેન્સરનું જોખમ વધી જાય છે. હાલમા જ ભારત સરકારે આવશ્યક દવાઓની રાષ્ટ્રીય યાદી NLEM 2022માંથી રેનિટિડીન અને 26 અન્ય દવાઓને હટાવી દીધી છે. જેનો અર્થ એ છે કે, હવે આ દવાઓનું સેવન અને વેચાણ બંધ થઇ જશે. રેનટેક એક એવી દવા છે જે પેટમાં વધતા એસિડની માત્રાને ઘટાડે છે. આ દવાનો ઉપયોગ છાતીમાં બળતરાં, અપચો અને પેટમાં વધારે એસિડના કારણે જોવા મળતા અન્ય લક્ષણોના ઇલાજ માટે કરવામાં આવે છે. આ સિવાય પેટમાં અલ્સર, રિફ્લક્સ ડિઝિઝ અને કેટલીક દુર્લભ સ્થિતિઓના ઇલાજ અને નિવારણ માટે કરવામાં આવતો હતો.

(સૌજન્યઃ ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા) (તસવીરોઃ પિક્સાબે.કોમ)

​રેનટેક પર સંશોધનમાં કેન્સરનું જોખમ

રેનિટિડિનને 1981માં માર્કેટમાં લાવવામાં આવી હતી ત્યારથી તે જીઇઆરડી સાથે સંબંધિત સ્થિતિ માટે સૌથી વધુ માગ ધરાવતી દવાઓમાંથી એક ગણાય છે. એક સંશોધન રિપોર્ટ અનુસાર વિશ્વમાં 222 મિલિયન દર્દીઓના ઇલાજ માટે તૈયાર કરવામાં આવતા 120થી વધુ દેશોમાં તેનું વેચાણ કરવામાં આવે છે. જો કે, 2019માં રેનિટિડિનના નમૂનામાં એન-નાઇટ્રોસોડિમિથાઇલમાઇન (N-ni-trosamines) અથવા NDMA વધારે માત્રામાં જોવા મળતા તે 2019થી તપાસ હેઠળ છે. જ્યારે યુએસ ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન (US FDA) દ્વારા તેમાં કાર્સિનોજિનક (human carcinogen) તત્વો વધારે હોવાનું પ્રમાણિત કરવામાં આવ્યું છે.

​NDMA બોડીને કેવી રીતે પ્રભાવિત કરે છે

NDMA મનુષ્યો માટે વિષાક્ત હોય છે અને તેના વધારે સંપર્કથી માનવશરીરને અનેક પ્રકારના નુકસાન થઇ શકે છે. તે N-ni-trosaminesના એક સદસ્યમાંથી છે જે શક્તિશાળી કાર્સિનોજેન્સનું નિર્માણ કરે છે. યુએસ એન્વાયરમેન્ટલ પ્રોટેક્શન એજન્સી (U.S. Environmental Protection Agency)ના રિપોર્ટ અનુસાર, એનડીએમએના સંપર્કમાં આવવાથી લિવર ખરાબ થઇ જાય છે. આનાથી પેટમાં દુઃખાવો, લિવરની બીમારી, કિડની અને ફેફસાની કામગીરીમાં ઉણપ ઉપરાંત ચક્કર આવવાની સમસ્યા પણ ઉભી થઇ શકે છે. NDMA એક પર્યાવરણીય સંદૂષક (Environmental pollutants) છે જે માંસ, ડેરી પ્રોડક્ટ્સ અને શાકભાજી સહિત પાણી અને ખાદ્ય પદાર્થોમાં જોવા મળે છે. યુએસ FCA આ પદાર્થને સંભવિત કેન્સર માટે જવાબદાર ગણે છે. અનેક પશુ અધ્યયનોમાં NDMAના કેન્સરકારી પ્રભાવોને નોંધવામાં આવ્યા છે.

​ભારત સરકારની 26 દવાઓની યાદી

  1. Alteplase- અલ્ટેપ્લેસ
  2. Atenolol - એટેનોલોલ
  3. Bleaching Powder - બ્લિચિંગ પાઉડર
  4. Capreomycin - કેપ્રોમાઇસિન
  5. Cetrimide - સેટ્રિમાઇડ
  6. Chlorpheniramine - ક્લોરેફેનિરામાઇન
  7. Diloxanide furoate - ડિલોક્સેનાઇડ ફ્યૂરોએટ
  8. Dimercaprol - ડિમેરકાપ્રોલો
  9. Erythromycin - એરિથ્રોમાઇસિન
  10. Ethinylestradiol - એથિનિલ એસ્ટ્રાડિયોલ
  11. Ethinylestradiol(A) Norethisterone (B) - એથિનિલ એસ્ટ્રાડિયોલ (A) નોરેથિસ્ટરોન (B)
  12. Ganciclovir - ગેનિક્લોવિર
  13. Kanamycin કનામાઇસિન
  14. Lamivudine (A) + Nevirapine (B) + Stavudine (C) - લિમિવૂડિન (A)+ નેવિરાપીન (B) + સ્ટાવૂડિન (C)
  15. Leflunomide - લેફ્લૂનોમાઇડ
  16. Methyldopa - મેથિલ્ડોપા
  17. Nicotinamide - નિકોટિનામાઇડ
  18. Pegylated interferon alfa 2a, Pegylated interferon alfa 2b - પેગીલેટેડ ઇન્ટરપેરૉન અલ્ફા 2 A, પેલીગેટેડ ઇન્ટરફેરૉન અલ્ફા 2B
  19. Pentamidine - પેન્ટામિડાઇન
  20. Prilocaine (A) + Lignocaine (B) - પ્રિલોકેન (A) + લિગ્નોકેન (B)
  21. Procarbazine - પ્રોકાર્બાઝિન
  22. Ranitidine - રેનિટિડિન
  23. Rifabutin -રિફાબ્યૂટિન
  24. Stavudine (A) + Lamivudine (B) - સ્ટાવૂડિન (A) + લેમિવૂડિન (B)
  25. Sucralfate - સુક્રાલફૅટ
  26. White Petrolatum - વ્હાઇટ પેટ્રોલેટ્મ

​રેનટેકના અન્ય સાઇડ ઇફેક્ટ્સ

Webmd અનુસાર, તેના ઉપયોગથી માથાનો દુઃખાવો, કબજિયાત અથવા ડાયરિયા થઇ શકે છે. આ લક્ષણો કે પ્રભાવ સામાન્ય કરતા વધારે દેખાય તો તાત્કાલિક ડોક્ટરની સલાહ લેવી અનિવાર્ય છે. આ સિવાય રેનટેકના વધારે ઉપયોગથી દ્રષ્ટિ નબળી થવી, માનસિક મનોદશામાં ફેરફાર, થાક, હૃદયના ધબકારામાં અનિયમિતતા, ગળામાં ખરાશ, તાવ, ઠંડી લાગવી, પેટમાં દુઃખાવો, ઘટ્ટ રંગનો પેશાબ, ત્વચા અને આંખોનો રંગ પીળો પડી જવો, એલર્જી જેવા દાણા, ખંજવાળ, સોજા - ખાસ કરીને ચહેરા, જીભ અને ગળાના ભાગે સોજા, ચક્કર આવવા, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ વગેરે સામેલ છે.

આ સમાચારને અંગ્રેજીમાં વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો

નોંધઃ આ લેખ માત્ર સામાન્ય જાણકારી માટે છે, તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા કે ઇલાજનો પર્યાય હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story