એપશહેર

ઇશ્ક-વિશ્કની બબલી એક્ટ્રેસને થઇ ચહેરો ભૂલવાની વિચિત્ર બીમારી, જાણો શું છે લક્ષણો અને ઇલાજ

What is Prosopagnosia and its Symptoms: બોલિવૂડમાં ફિલ્મ ઇશ્ક-વિશ્કથી જાણીતી બબલી એક્ટ્રેસ શેનાઝ ટ્રેઝરી (Actress Shenaz Treasury)એ એક પોસ્ટ દ્વારા પોતાને પ્રોસોપેગ્નોસિયા નામની બીમારી થઇ હોવાનો ખુલાસો કર્યો છે. એક્સ્ટ્રેસ ઇન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટ પર જણાવ્યું કે, તેને લોકોના ચહેરા યાદ રાખવામાં મુશ્કેલી થઇ રહી છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 29 Jun 2022, 2:10 pm
Shenaz Treasury diagnosed with Prosopagnosia: બોલિવૂડ એક્ટ્રેસ શેનાઝ ટ્રેઝરી (Shenaz Treasury)એ પોતાની ઇન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટ પર લખ્યું છે, મને હાલમાં જ જાણ થઇ છે કે, હું પ્રોસોપેગ્નેસિયાથી પીડાઉં છું. હવે મને સમજ પડી રહી છે કે, હું લોકોના ચહેરાને કેમ યાદ નથી રાખી શકતી. આ એક કોગ્નેટિવ ડિસ્ઓર્ડરગ્ને છે, મને શરમ આવે છે કે, હું લોકોના ચહેરાને ઓળખી નથી શકતી, હું બસ અવાજથી જ જે-તે વ્યક્તિને ઓળખવાની કોશિશ કરું છું. એક્ટ્રેસે પ્રોસેપેગ્નોસિયાનો અર્થ સમજાવવા માટે તેની ઇન્સ્ટાગ્રામ સ્ટોરી પર કેટલાંક સ્ક્રિનશોટ્સ શૅર કર્યા છે.
I am Gujarat shenaz treasury diagnosed with prosopagnosia according to ninds and nhs uk here are its symptoms and how to diagnose it
ઇશ્ક-વિશ્કની બબલી એક્ટ્રેસને થઇ ચહેરો ભૂલવાની વિચિત્ર બીમારી, જાણો શું છે લક્ષણો અને ઇલાજ


ઉલ્લેખનીય છે કે, થોડાં દિવસો અગાઉ હોલિવૂડ સ્ટાર બ્રાડ પિટે પણ આ વાતનો ખુલાસો કર્યો હતો કે તેઓ પ્રોસોપેગ્નેસિયાથી પીડિત છે, આ એવી બીમારી છે જેમાં વ્યક્તિને લોકોના ચહેરા યાદ નથી રહેતા.

નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ન્યૂરોલોજીકલ ડિસ્ઓર્ડર એન્ડ સ્ટ્રોક (The National Institute of Neurological Disorders and Stroke- NINDS) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા એક રિસર્ચ અનુસાર, પ્રોસોપેગ્નેસિયા મૂળ ગ્રીક શબ્દ (Greek words)માંથી આવ્યો છે જે છે - ફેસ અને લૅક ઓફ નોલેજ, આ મેન્ટલ ડિસ્ઓર્ડર છે જેના લક્ષણોમાં વ્યક્તિ તેના નજીકના વ્યક્તિઓના ચહેરા યાદ રાખી શકતો નથી. કેટલાંક કેસમાં વ્યક્તિ પોતાનો ચહેરો પણ ભૂલી જાય છે. નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ હેલ્થ (National Institutes of Health -NIH) અનુસાર, આ મેમરી ડાયફંક્શન, મેમરી લોસ, ધૂંધળું દેખાવું કે નવું શીખવાની અસમર્થતા સાથે જોડાયેલો ડિસ્ઓર્ડર નથી.

અહીં જાણો, ફેસ બ્લાઇન્ડનેસ તરીકે ઓળખાતી આ બીમારીના મૂળ કારણો અને તેની સારવાર અંગે.

(તસવીરોઃ પિક્સાબે.કોમ, ફ્રિપિક.કોમ)

​શું છે પ્રોસોપેગ્નેસિયા અને તેના કારણો?

પ્રોસોપેગ્નેસિયા એક પ્રકારે માનસિક સમસ્યા છે, જેમાં વ્યક્તિ જાણીતા કે અજાણ્યા ચહેરાઓને યાદ રાખવાની ક્ષમતા ગુમાવી દે છે. આ એક દુર્લભ બીમારી છે જે માત્ર બે ટકા લોકોમાં જ જોવા મળે છે. નેશનલ હેલ્થ સર્વિસ, યુકે (National Health Service -NHS.UK) અનુસાર, પ્રોસોપેગ્નેસિયાના બે પ્રકાર છે - ડેવલપમેન્ટલ પ્રોસોપેગ્નેસિયા (developmental prosopagnosia)- જેમાં વ્યક્તિને બ્રેઇન ડેમજ વગર જ આ પ્રકારની બીમારી થાય છે અને બીજું - અક્વાયર્ડ પ્રોસોપેગ્નેસિયા (acquired prosopagnosia) - જ્યારે વ્યક્તિને સ્ટ્રોક કે માથામાં ઇજાના કારણે બ્રેઇન ડેમેજ થયું હોય. ખાસ કરીને માથાના એવા ભાગનો ઉપયોગ જે ચહેરાને યાદ રાખવામાં મદદ કરે છે ત્યાં ઇજા પહોંચવાથી આ બીમારી થઇ શકે છે.

​પ્રોસોપેગ્નેસિયાના લક્ષણો

ચહેરો યાદ ના રહેવો પ્રોસોપેગ્નેસિયા ((Prosopagnosia Symptoms)નું સૌથી સામાન્ય લક્ષણ છે, આ સિવાય ઘણીવાર વ્યક્તિ માટે ચહેરાની વચ્ચે અંતર પારખવું પણ મુશ્કેલ બની જાય છે. નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિન (NLB) અનુસાર, આ સમસ્યાથી પીડાતા વ્યક્તિ આસપાસ રહેતા લોકો સિવાય પણ જેની સાથે દરરોજ મુલાકાત કરતા હોય જેમ કે, પરિવારના સભ્યો, સહકર્મીઓ, પાડોશી વગેરેને ઓળખવાની ક્ષમતા પણ ગુમાવી દે છે. પીડિત વ્યક્તિ જ્યારે બીજી વાર વ્યક્તિને મળે છે તો તેના ચહેરાના બદલે તેની વિશેષતાઓને યાદ રાખવાની કોશિશ કરે છે. આ સિવાય તેના અન્ય લક્ષણો આ પ્રકારે છેઃ

  • સાર્વજનિક સ્થળો પર જવામાં અસહજતાનો અનુભવ
  • મિત્રો બનાવવામાં મુશ્કેલી
  • બહાર ના જવું
  • ઘરમાં જ વધારે સમય વિતાવવો
  • સ્કૂલ, કોલેજ અને ઓફિસ જેવા સ્થળો પર બધાથી અલગ રહેવું

​પ્રોસોપેગ્નેસિયાની ટ્રીટમેન્ટ

NHS.UK (નેશનલ હેલ્થ સર્વિસ, યુકે) અનુસાર, આ પ્રકારના ડિસ્ઓર્ડરને લગતી કોઇ ચોક્કસ દવા (Treating prosopagnosia) હજુ સુધી ઉપલબ્ધ નથી. જો કે, તેને લગતાં રિસર્ચ યથાવત છે જેથી આ પ્રકારની હેલ્થ કન્ડિશન વિશે વધુ સારી રીતે ખ્યાલ આવી શકે અને ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામ્સ ડેવલપ કરી શકાય જે વ્યક્તિને ચહેરાને યાદ રાખવામાં મદદ કરી શકે. આ પ્રોગ્રામમાં વ્યક્તિને ચહેરાની ઓળખવામાં મદદ મળી શકે તેની ટેક્નિક તૈયા કરવામાં આવે છે જેમ કે અવાજને યાદ રાખવો વગેરે.

આ પ્રકારની બીમારીની અસર વ્યક્તિગત સંબંધો પર પડવાની સંભાવના રહેલી હોય છે, તેથી જ પીડિત સમય જતાં ડિપ્રેશન, તણાવનો શિકાર બને તેવી શક્યતાઓ વધી જાય છે. માથામાં ઇજા અથવા બ્લડ ક્લોટના કારણે થતી આ બીમારીનો કોઇ ચોક્કસ ઇલાજ નથી પરંતુ પરિવાર અને મિત્રોના સહયોગ, ડોક્ટરની સલાહથી સ્થિતિમાં સુધાર લાવી શકાય છે.

નોંધઃ આ લેખ સામાન્ય જાણકારી માટે છે, તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા કે ઇલાજનો પર્યાય હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story