એપશહેર

વૈશ્વિક 700 મિલિયનથી વધુ લોકો આ બીમારીના નિદાન કે સારવારથી અજાણ: WHO; જાણો ભારતમાં શું છે સ્થિતિ!

Hypertension in Adults: 30થી 79ની ઉંમર ધરાવતા લોકોમાં હાઇપર ટેન્શનની સમસ્યામાં સતત વધારો થયો છે. છેલ્લાં 30 વર્ષમાં આ આંકડો 650 મિલિયનથી 1.28 બિલિયન પર પહોંચી ગયો છે. WHO અને ઇમ્પિરિયલ કોલેજ લંડન દ્વારા હાથ ધરાયેલા આ સર્વેમાં હાઇપર ટેન્શનને લગતાં ચોંકાવનારા રિઝલ્ટ્સ સામે આવ્યા છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 10 May 2022, 10:31 am
હાઇપર ટેન્શનના કારણે લોકોમાં દેખીતી રીતે હૃદય, મગજ અને કિડનીને લગતી બીમારીઓમાં વધારો થયો છે. એટલું જ નહીં, હાઇપર ટેન્શન વિશ્વભરમાં મૃત્યુદરમાં વધારો અને આ બીમારીઓના મૂળ પાછળનું મુખ્ય કારણ છે. જેને સરળતાથી ઘરે અથવા હેલ્થ સેન્ટરમાં બ્લડ પ્રેશર માપવાથી પકડી શકાય છે અને સસ્તા દરે મળતી દવાઓથી નિવારી શકાય છે. જો કે, રિસર્ચ અનુસાર, તેના નિદાન અને સારવારમાં નોંધપાત્ર રીતે અંતર (significant gaps) જોવા મળે છે.
I am Gujarat world hypertension 2022 who released a global analysis study revealed significant gaps in diagnosis on hypertension
વૈશ્વિક 700 મિલિયનથી વધુ લોકો આ બીમારીના નિદાન કે સારવારથી અજાણ: WHO; જાણો ભારતમાં શું છે સ્થિતિ!


WHOના રિપોર્ટ અનુસાર, હાઇપર ટેન્શનથી પીડિત અંદાજિત 580 મિલિયન લોકો (41 ટકા સ્ત્રીઓ અને 51 ટકા પુરૂષો)ને પોતાની આ સ્થિતિ વિશે ખ્યાલ જ નથી હોતો કારણ કે, તેઓએ ક્યારેય નિદાન કરાવ્યું જ નથી. ફિઝિશિયન્સ અને રિસર્ચર્સના ગ્લોબલ નેટવર્ક દ્વારા હાથ ધરાયેલા એક રિસર્ચમાં 1990થી લઇ 2019 સુધીના સમયગાળાને ધ્યાનમાં રાખીને જે તારણ કાઢવામાં આવ્યું તે અનુસાર, હાઇપર ટેન્શનને લગતી જાગૃતતામાં થોડાં ઘણાં ફેરફાર જોવા મળ્યા છે, પણ હવે તેનો પ્રકોપ માત્ર ધનવાન દેશો સુધી જ સીમિત નહીં રહેતા લૉ અથવા મિડલ ઇનકમ ધરાવતા દેશોમાં પણ જોવા મળી રહ્યો છે.

(સૌજન્યઃ WHO) (તસવીરોઃ ટાઇમ્સ ઓફ ઇન્ડિયા, પિક્સાબે.કોમ)

​શું કહે છે રિસર્ચ

આ રિસર્ચ દરમિયાન ચિકિત્સકો અને સંશોધકોએ 184 દેશોમાં 30થી 79ની ઉંમર ધરાવતા અંદાજિત 100 મિલિયન લોકો એટલે કે, ગ્લોબલ પોપ્યુલેશનની 99 ટકા વસતી (99% of the global population)ને કવર કરી તેઓના બ્લડ પ્રેશર માપદંડ (blood pressure measurement) અને ટ્રીટમેન્ટ ડેટાના આધારે હાઇપર ટેન્શનને લગતા ગ્લોબલ ટ્રેન્ડને રિવ્યૂ કર્યો હતો.

જેમાં રિઝલ્ટ અનુસાર, 2019માં કેનેડા, પેરુ અને સ્વિત્ઝર્લેન્ડમાં હાઇપર ટેન્શનને લગતાં કેસોમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો અથવા નહીંવત કેસો હતા. જ્યારે ડોમિનિયન રિપબ્લિક, જમૈકા અને પેરૂગ્વેમાં સ્ત્રીઓમાં હંગ્રી, પેરૂગ્વે અને પોલેન્ડમાં પુરૂષોમાં હાઇએસ્ટ રેટ જોવા મળ્યો હતો.

​1.28 બિલિયન લોકોને હાઇપર ટેન્શન

1990 બાદ હાઇપર ટેન્શનની ટકાવારીમાં તો ઘટાડો જોવા મળે છે, પણ લોકોમાં આ બીમારીની સંખ્યામાં 1.28 બિલિયનનો વધારો જોવા મળે છે. જેની પાછળ પોપ્યુલેશન ગ્રોથ અને એજિંગને કારણ ગણવામાં આવે છે. વર્ષ 2019માં 1 બિલિયન લોકો (વૈશ્વિક 82 ટકા લોકો) હાઇપર ટેન્શનથી પીડાય છે. ચોંકાવનારી બાબત એ છે કે, આ કેસો લૉ અથવા મિડલ ઇનકમ દેશોમાં જોવા મળી છે.

​લોકોને નથી મળતી સારવાર

આ રિસર્ચ અનુસાર, અંદાજિત 720 મિલિયન લોકો એટલે કે વિશ્વની અડધો ટકા વસ્તી (53 ટકા સ્ત્રીઓ અને 62 ટકા પુરૂષો) જે હાઇપર ટેન્શનથી પીડાય છે તેઓને જોઇતી સારવાર મળતી નથી. દવાઓથી બ્લડ પ્રેશર કંટ્રોલમાં આવી જાય છે જેનો અર્થ એ છે કે, 4માંથી 1 સ્ત્રી અને 5માંથી 1 પુરૂષને હાઇપર ટેન્શન છે.

લંડનની ઇમ્પિરિયલ કોલેજના સ્કૂલ ઓફ પબ્લિક હેલ્થમાં (School of Public Health, Imperial College London) ગ્લોબલ એન્વાયરમેન્ટ હેલ્થના (Global Environmental Health) અને આ સ્ટડીની સીનિયર લેખક પ્રોફેસર મજિદ ઇઝ્ઝતી (Professor Majid Ezzati)ના જણાવ્યા અનુસાર, સસ્તા દરે મળતી દવાઓ અને સરળતાથી થતાં નિદાન છતાં લગભગ અડધા દાયકા બાદ જ્યારે આપણે હાઇપર ટેન્શનની ટ્રિટમેન્ટ કરવામાં સક્ષમ છીએ તેમ છતાં મોટાંભાગના લોકો જેઓને હાઇ બ્લડ પ્રેશર છે તેઓને હાઇપર ટેન્શન સંબંધિત યોગ્ય સારવાર નથી મળી રહી. આ પબ્લિક હેલ્થ ફેલિયર છે.

અડધા દાયકા અને હાલની સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને સ્ટડી

View this post on Instagram A post shared by AMBOSS (@amboss_med)

WHOની નવી ગાઇડલાઇન

ઓગસ્ટ 2021માં વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશન દ્વારા ફાર્માલોજિકલ ટ્રિટમેન્ટ ઓફ હાઇપર ટેન્શન ઇન એડલ્ટ્સ (WHO Guideline for the pharmacological treatment of hypertension in adults) આધારિત નવી ગાઇડલાઇન જાહેર કરવામાં આવી હતી જેમાં અલગ અલગ દેશોને હાઇપર ટેન્શન મેનેજમેન્ટ વિશે ભલામણ કરવામાં આવી છે.

WHOના નોનકોમ્યૂનેબલ ડિસીઝના (Department of Noncommunicable Diseases) ડો. તસ્કિન ખાન (Dr Taskeen Khan)ના જણાવ્યા અનુસાર, છેલ્લાં 20 વર્ષમાં પહેલીવાર હાલની સ્થિતિને સંબંધિત ગાઇડલાઇન્સ તૈયાર કરવામાં આવી છે જેમાં એડલ્ટ્સ માટે સારવારની માહિતી આપવામાં આવી છે. આ ભલામણમાં બ્લડ પ્રેશરના ચોક્કસ લેવલને ધ્યાનમાં રાખીને દવાઓ શરૂ કરવાની માહિતી છે. કેવા પ્રકારના નિદાનમાં કઇ દવા અથવા મેડિસિન કોમ્બિનેશન (combination of medicines) ઉપરાંત ફિઝિશિયન્સ અને અન્ય હેલ્થ વર્કર્સ હાઇપર ટેન્શનની તપાસ અને મેનેજમેન્ટ કરી શકશે તેને લગતી પુરતી અને યોગ્ય માહિતી છે.

​ભારતમાં શું છે સ્થિતિ?

33 ટકા અર્બન અને 25 ટકા ગામડાંઓમાં વસતા ભારતીયોને હાઇપર ટેન્શન છે. જેમાં માત્ર 25 ટકા રૂરલ અને 42 ટકા અર્બન ઇન્ડિયન્સ જ હાઇપર ટેન્શનના સ્ટેટસથી પરિચિત છે અને અનુક્રમે 25 અને 38 ટકા ભારતીયોને જ તેની સારવાર મળી રહી છે. ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં 10મો ભાગ અને શહેરી વિસ્તારમાં પાંચમા ભાગની વસતીના બ્લડ પ્રેશર અંડર કંટ્રોલમાં છે. દક્ષિણ એશિયામાં હાઇ બ્લડ પ્રેશર ત્રીજું સૌથી જોખમી પરિબળ છે, જેના કારણે કાર્ડિયોવર્સ્ક્યૂલર બીમારીઓ ઉભી થાય છે. ભારતમાં 57 ટકા સ્ટ્રોક ડેથ (stroke deaths) અને 24 ટકા કોરોનરી હાર્ટ ડિસિઝ (coronary heart disease) પાછળ હાઇપર ટેન્શન જવાબદાર છે.

નોંધઃ આ લેખ સામાન્ય જાણકારી માટે છે, તેમાં રજૂ કરેલા તથ્યો WHOના રિસર્ચ આધારિત છે. તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા કે ઇલાજનો પર્યાય હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story