એપશહેર

Osteoporosis symptoms: એક એવી બીમારી જેમાં ખાંસી કે છીંક આવવાથી પણ તૂટી જાય છે હાડકાં, જાણો 5 લક્ષણો+બચવાના ઉપાય

World Osteoporosis Day 2022: ઓસ્ટિયોપોરોસિસ હાડકાનો એક રોગ છે જેની ગંભીરતાનું અનુમાન એ વાતથી લગાવી શકાય છે કે, આ બીમારીથી ગ્રસિત વ્યક્તિ ખાંસી ખાય અથવા વાંકો વળે તો પણ તેના હાડકાં તૂટી જાય છે.

Authored byહેતલ ડાભી | I am Gujarat 20 Oct 2022, 12:06 pm
World Osteoporosis Day 2022, Symptoms and Preventions: વિશ્વમાં આજે એટલે કે, 20 ઓક્ટોબરના રોજ વિશ્વ ઓસ્ટિયોપોરોસિસ દિવસ (World Osteoporosis Day 2022 theme)ની ઉજવણી થઇ રહી છે. જેનો હેતુ ઓસ્ટિયોપોરોસિસ વિશે જાગૃત ફેલાવવાનો છે. આ દિવસે ઓસ્ટિયોપોરોસિસના શરૂઆતી નિદાન, ઉપચાર અને મજબૂત હાડકા માટે જરૂરી ઉપાયો અપનાવવા માટે કેમ્પેઇન (Osteoporosis-global awareness and prevention) પણ ચલાવવામાં આવે છે.
I am Gujarat world osteoporosis day 2022 a disease that weakens bones here are the warning signs symptoms and prevention
Osteoporosis symptoms: એક એવી બીમારી જેમાં ખાંસી કે છીંક આવવાથી પણ તૂટી જાય છે હાડકાં, જાણો 5 લક્ષણો+બચવાના ઉપાય


ઓસ્ટિયોપોરોસિસ હાડકાં સાથે સંબંધિત એક એવી બીમારી છે, જેનું સમયસર નિદાન કે ઉપચાર ના કરવામાં આવે તો વ્યક્તિ વિકલાંગ થઇ શકે છે. આ બીમારી સામાન્ય રીતે કરોડરજ્જુ અને નિતંબના હાડકા (hip bones)ને પ્રભાવિત કરે છે. કેટલાંક કેસમાં તે જીવલેણ પણ સાબિત થઇ શકે છે. રિસર્ચ ગેટ (Researchgate)માં પ્રકાશિત એક રિપોર્ટ અનુસાર, માત્ર ભારતમાં જ 18થી 59 વર્ષના ઉંમરના પ્રતિ 5માંથી 1 વ્યક્તિ ઓસ્ટિયોપોરોસિસથી ગ્રસિત છે. આશ્ચર્યજનક રીતે આ દર્દીઓમાં મહિલાઓની સંખ્યા વધારે છે.

ઓસ્ટિયોપોરોસિસની બીમારી (systemic skeletal disorder)માં શરીરના હાડકાં કમજોર અને નાજુક કે બરડ થઇ જાય છે, જેના કારણે સામાન્ય શારિરીક પ્રક્રિયાઓ જેમ કે, ખાંસી કે છીંક આવવી અથવા વાંકા વળવાથી પણ હાડકાં તૂટી જાય છે.

(તસવીરોઃ પિક્સાબે.કોમ, ફ્રિપિક.કોમ)

​ઓસ્ટિયોપોરોસિસ કેમ થાય છે?

માયો ક્લિનિક (Mayoclinic.org) અનુસાર, શરીરમાં નવા હાડકાં બનવા અને જૂના હાડકાંના કમ્પાઉન્ડ તૂટી જાય તે સામાન્ય પ્રક્રિયા છે. પરંતુ 20ની ઉંમર બાદ આ પ્રક્રિયા ધીમી પડે છે અને મોટાંભાગે 30ની ઉંમર સુધી બોન માસના સર્વોત્તમ સ્તર સુધી પહોંચી જાય છે. તમને ઓસ્ટિયોપોરોસિસ થવાની કેટલી સંભાવના છે તે આંશિક એ બાબત પર નિર્ભર કરે છે કે, યુવા અવસ્થામાં તમારું બોન માસ (bone mass) કેટલું હતું. તે જેટલું વધારે હશે, તેટલી જ ઓસ્ટિયોપોરોસિસ થવાની સંભાવના ઓછી થશે.

​કોને સૌથી વધુ જોખમ?

ઓસ્ટિયોપોરોસિસ કોઇ પણ વ્યક્તિને થઇ શકે છે, પરંતુ મોનોપોઝ બાદ તેનું જોખમ સૌથી વધારે મહિલાઓમાં રહેલું છે. પુરૂષોમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોનનું ઓછું સ્તર ઓસ્ટિયોપોરોસિસના જોખમને વધારે છે. આ સિવાય શરીરમાં કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડીની ઉણપ, અમુક પ્રકારની દવાઓની અસર, ખરાબ લાઇફસ્ટાઇલ, સિગારેટ અને આલ્કોહોલનું સેવન કરવાથી પણ ઓસ્ટિયોપોરોસિસનું જોખમ વધે છે.

​ઓસ્ટિયોપોરોસિસના લક્ષણો

ક્લિવલેન્ડ ક્લિનિક (Cleveland Clinic) અનુસાર, ઓસ્ટિયોપોરોસિસના શરૂઆતી કોઇ લક્ષણો હોતા નથી, તેથી જ તેને સાયલન્ટ ડિઝિઝ (silent disease) પણ કહેવામાં આવે છે. તેમ છતાં નીચે મુજબના લક્ષણો જોવા મળે તો તાત્કાલિક ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઇએ. જેમ કે -

​ઓસ્ટિયોપોરોસિસ કેવી રીતે દૂર થાય છે?

આ બીમારીથી સંપુર્ણપણે વ્યક્તિ સાજો નથી થઇ શકતો. હા તેના જોખમને ઘટાડવા માટે ડોક્ટર દ્વારા નિયમિત વ્યાયામ, વિટામિન અને અન્ય સપ્લિમેન્ટ્સ સહિત અમુક દવાઓ લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.

​આ રીતે કરો તમારો બચાવ

ઓસ્ટિયોપોરોસિસ એક બીમારી છે જે ઓછા બોન માસના કારણે હાડકાને કમજોર અને બરડ બનાવે છે. તેથી જ તેનાથી બચવા માટે એવા ખાદ્ય પદાર્થોનું સેવન કરો જે કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડીથી ભરપૂર હોય. આનાથી હાડકાં મજબૂત બનશે. આ સાથે જ નિયમિત વ્યાયામ કરો.

નોંધઃ આ લેખ માત્ર સામાન્ય જાણકારી માટે છે, તે કોઇ પણ પ્રકારે દવા કે ઇલાજનો વિકલ્પ હોઇ શકે નહીં. વધુ માહિતી માટે તમારાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો.

લેખક વિશે
હેતલ ડાભી
હેતલ ડાભી 13 વર્ષથી વધુનો અનુભવ ધરાવતી જર્નાલિસ્ટ છે જેઓએ તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત અમદાવાદના એક લોકલ ન્યૂઝપેપર સાથે વર્ષ 2007માં કરી હતી. કારકિર્દીની શરૂઆતથી લઇ અત્યાર સુધી તેઓએ ક્રાઇમ, બિઝનેસ, ટેક્નોલોજી, પોલિટિક્સ, ઇન્ટરનેશનલ અફેર્સ, ટ્રાવેલ, ફેશન, લાઇફસ્ટાઇલ જેવા વિવિધ સેક્શનમાં કામ કર્યુ છે. હાલમાં તેઓ લાઇફસ્ટાઇલ સેક્શનમાં છેલ્લાં એક વર્ષથી કામ કરે છે. જ્યાં તેઓના અનુભવના આધારે વિવિધ માહિતી અને રસપ્રદ આર્ટિકલ્સ લખી રહ્યા છે જે વાચકોને સતત નવી નવી માહિતી સાથે જકડી રાખે છે. જર્નાલિઝ્મ ઉપરાંત હેતલ ડાભીને વાંચન, લેખન અને ડાન્સનો શોખ છે. તેઓના સાહિત્ય પ્રત્યેના લગાવ અને સતત કંઇક નવું લખવા તેમ જ વાંચવાના શોખથી તેઓ એક પરિપક્વ લેખિકા છે અને આ જ બાબતની ઝલક તેમના કામમાં પણ સરળતાથી જોવા મળે છે.... વધુ વાંચો

Read Next Story